آبهای زیرزمینی
در مدت کوتاهی که این مطلب را می خوانید چندین نفر به علت عدم دستیابی به آب آشامیدنی سالم و مطمئن در دنیا خواهند مرد. طبق آماری که توسط سازمان بهداشت جهنی انتشار یافته است به طور متوسط هر روز 50000 نفر به علت بیماریهای ناشی از آب ناسالم جان می سپارند.
مناطقی از کره زمین وجود دارند که به علت وضعیت اقلیمی و زمین شناسی هیچگونه رودخانه یا رود دائمی در آنها وجود ندارد با این حال برای تامین آب مورد نیاز خود ناچار به حفر چاههای دستی یا قنات بوده اند. با افزایش تکنولوژی و به کارگیری پمپهای آب ، عمق این چاهها بیشتر گردید و هر روز به تعداشان افزوده گردید و سطح آبهای زیرزمینی پایین تر رفت.
به آبهایی که در زیر سطح زمین حضور دارند، «آب زیرزمینی» (Groundwater) میگویند. این آبها، بخشی از چرخه طبیعی آب محسوب میشوند. آب حاصل از بارش باران و برف، سرنوشتهای متفاوتی دارد. مقداری از این آب، وارد جریانهای سطحی نظیر رودها و دریاچهها میشود. مقداری دیگر، سطح زمین را مرطوب میکند. مقداری توسط گیاهان مورد استفاده قرار میگیرد. مقداری نیز بخار میشود و دوباره به جو بازمیگردد. سرنوشت آب حاصل از باران، به همین جا ختم نمیشود. بخشی از آب باران، به درون خاک نفوذ میکند تا به یک محیط سخت و غیرقابل نفوذ میرسد و در آنجا شروع تجمع و اشباع لایههای بالایی میکند. به این ترتیب، سطح آب بالای لایه سخت، بالا میآید. به سطح آب در بالای ناحیه اشباع، «سطح آب زیرزمینی» (Water Table) میگویند.
در قسمت اعظم ایران که همیشه با خشکسالی و بی آبی درگیر بوده است از قدیم الایام با احداث قنات ها و چاههای کشاورزی از آب های زیرزمینی استفاده می کردند. که در حال حاضر با استفاده بی رویه از آبهای زیرزمینی و خشکسالیهای اخیر سطح آبهای زیرزمینی به شدت پایین رفته است.
Anthropogenic drought dominates groundwater depletion in Iran
-
- Samaneh Ashraf, Ali Nazemi & Amir AghaKouchak Scientific Reports volume 11, Article number: 9135 (2021) Cite this articleاcc