مراحل نگهداری فضای سبز

با رشـد فيزيكـی شهرها بدون ملاحظات زيست محيطي طی چند دهه های گذشته، توسعه فضای سبز شهری، به عنوان رويكردی بينابينی، در برابر افراط گرايي بازگشت بـه طبيعـت و انـزوا و تفـريط به عنوان يكي از مهمترين راه كارهاي دستيابی بـه توسـعه پايـداری شهری مطرح شده است. اين روند با افزايش سرانه فضای سبز آغاز شد و اكنون با تلفیق نمادهای معماري و زيبايی شناسی و بـا همراهی با ضوابط زيست محيطي به صورت يك فرآيند ساختارگرايانه هويت جديدی يافته است. وجود فضای سبز در محیط زیست انسان علاوه بر ویژگیهای بصری، زیست محیطی ، کاهش آلودگی های هوا ، آلودگی های صوتی ، کنترل فرسایش خاک، کنترل نور، کنترل باد و غیره در تنش زدايی و ايجاد آرامش روحی و جسمی در محيطهای شهری با توجه به طبیعت انسان به عنوان نقش دارد.
فضای سبز شهری را می توان در دو بخش اصلی پهنه ای و خطی به انواع مختلفی از جمله پارک ها (بوستان ها) شامل شهری ، جنگلی ، تجاری ، تفریحی ، صنعتی و غیره ، باغ ها شامل تاریخی، شخصی ، حیاط منازل ، درمانی و غیره ، کمربندهای خطی ، میادین، پارک های حاشیه ای و غیره یا حتی بام ها و دیواره های سبز را تقسیم بندی کرد.

پس از طراحی و کاشت گیاهان و درختان فضای سبز، نگهداری از فضای سبز مراحل گوناگونی را در برمی گیرد. مهمترین مراحل نگهداری شامل آبیاری، هرس ، سم پاشی ، کود دهی و اصلاح خاک می باشد که در زیر به صورت مختصر و مفید آمده است:

آبیاری فضای سبز

سیستم‌های آبیاری تنوع بالایی دارند که هر کدام بسته به شرایط قابل پیاده‌سازی هستند. قبل از اینکه تصمیم بگیرید بهترین سیستم آبیاری فضای سبز برای پروژه شما کدام است، باید با ویژگی‌های هر سیستم آشنا شوید؛ نیازها، بودجه و محیط تحت آبیاری را بررسی کنید، از یک متخصص سیستم آبیاری فضای سبز مشاوره بگیرید و سپس تصمیم‌گیری کنید. در ادامه بیشتر با این تنوع آشنا می‌شوید.

1- آبیاری سنتی فضای سبز

منظور از آبیاری سنتی فضای سبز همان روشی است که از گذشته برای آبیاری محوطه‌های سبز استفاده می‌شده. روشی پرهزینه، زمان‌بر، بسیار بسیار پرمصرف و غیر اصولی که در شرایط فعلی باید آن را تا حد امکان به فراموشی سپرد و با سیستم‌های آبیاری مدرن جایگزین کرد.واقعیت این است که امروز حتی اگر بخواهید هم سیستم آبیاری سنتی برای شما جواب نمی‌دهد. این روش را نهایتا بتوان برای محوطه سازی‌های خصوصی، آن هم در مقیاس بسیار محدود به‌ کار برد. آبیاری شلنگی را می توان آبیاری سنتی به حساب آورد ولی در این روش آب تا ابتدای فضای سبز با لوله و تحت فشار منتقل شده است و توسط آبیار با شلنگ به محل کاشت گیاهان هدایت می یابد.

2- آبیاری بارانی فضای سبز (Sprinkler Irrigation)

متداول‌ترین روش در آبیاری فضای سبز، استفاده از سیستم آبیاری بارانی است که یکی از روش‌های نیمه-هوشمند برای آبیاری محوطه‌های سبز محسوب می‌شود. سیستم آبیاری بارانی مجموعه گسترده‌ای است از لوله‌های اصلی و جانبی، سیستم پمپاژ، آبپاش‌ها و تایمرها ، با حداقل هزینه اولیه، باعث صرفه‌جویی زیادی در مصرف آب می‌شود. سیستم آبیاری بارانی فضای سبز در انواع سیستم آبیاری بارانی ثابت (کلاسیک)، سیستم آبیاری بارانی غلطان ، سیستم آبیاری بارانی دوار مرکزی و سیستم آبیاری بارانی خطی قابل اجراست.

در این روش، آب طی برنامه زمان‌بندی به وسیله آبپاش‌ها و به شکل بارش باران بر سطح پوشش گیاهی می‌بارد. بسیار مهم است که آبپاش‌ها را در نقاط استراتژیک تعبیه کنیم تا توان آب‌رسانی به دامنه تحت پوشش‌شان را داشته باشند. این متد آبیاری فضای سبز بیشتر برای آبیاری محوطه‌ای با پوشش گیاهی یک‌دست مثل چمن و گیاهان علفی (گرس‌ها) مناسب است که نیاز آبی مشابه دارند.

در شرایطی که پوشش گیاهی متنوع باشد یا برای آبیاری گیاهان کاشته شده درون فلاورباکس، استفاده از این سیستم آبیاری محوطه سازی را پیشنهاد نمی‌کنیم. این روش به بعضی از گیاهان بیش از نیاز آب رسانده و باعث بروز بیماری و غرقاب شدن ریشه گیاه می‌شود که به فضای سبز خسارات جبران‌ناپذیری وارد می‌آورد.

3-  سیستم آبیاری قطره‌ای فضای سبز (Drip Irrigation)

یکی از سیستم‌های محبوب آبیاری فضای سبز، تکنیک آبیاری قطره‌ای است که نه‌فقط در صنایع کشاورزی، که در محوطه سازی هم به شدت کاربردی است. این سیستم از مجموعه‌ای لوله با منافذ ریز تشکیل شده که آب را با سرعت و به میزان مناسب به نقطه هدف انتقال می‌دهد. نکته مثبت در سیستم‌های آبیاری قطره‌ای آن است که مانع رشد علف‌های هرز شده و از این نظر بسیار مفید هستند. سیستم آبیاری قطره‌ای در آرایش و انواع مختلفی مانند آرایشهای یک طرفه ، دو ردیفه، حلقه ای، سفالی یا کوزه ای، نواری (تیپ) و یا زیرسطحی پیاده نمود.

توان صرفه‌جویی در مصرف آب که ماحصل این روش است به شدت مورد توجه قرار می‌گیرد چون علاوه بر این که متناسب با نیاز گیاه به ریشه آن آب می‌رساند، به دلیل نزدیکی به سطح خاک و انتقال مستقیم آب به ریشه، از تبخیر شدن و دور شدن آن از دسترس گیاه جلوگیری می‌کند. این روش را برای محوطه سازی‌هایی با شریط خاص مثل روف گاردن بسیار توصیه می‌کنیم.

4- سیستم آبیاری بابلر یا آبفشان فضای سبز (Bubbler Irrigation)

سیستم آبیاری آبفشان یا بابلر ترکیبی است از دو سیستم آبیاری بارانی و قطره‌ای که آبچکان آن در کنار بوته یا درخت نصب شده و بر اساس برنامه زمانی تعریف شده، آب را به صورت یک چتر و در قطر حدود 60 سانتی‌متر روی گیاه می‌پاشد.

تمرکز این سیستم بر آبیاری گونه‌های درختی و بوته‌ای است و یکی از بهترین سیستم‌های آبیاری فضای سبز است که در محوطه سازی باغ و ویلا یا برای آبیاری درختان کهنسال و ارزشمند در پارک‌ها و بوستان‌ها استفاده می‌شود.

هرس فضای سبز

هرس، عبارت است از قطع شاخه های زايد گياه، به منظور اصلاح و جوان كردن آن، شكل دهی مناسب و در برخـي مـوارد، سـبك كردن درخت است.
هترین زمان برای هرس گیاهان فضای سبز فصل زمستان به خصوص نیمه دوم این فصل است چون با آغاز فصل بهار درخت در هنگام شکوفایی با سرعت و کیفیت بهتری نسبت به ترمیم برش های ایجاد شده اقدام کرده و نقاط آسیب دیده را ترمیم می کند.

در هرس درختان از دو شاخه مجاور هم یکی را که ضعیف‏ تر از دیگرى است یا در قسمت داخل قرار گرفته حذف کنید. همه شاخه ‏ها باید امکان استفاده از نور و هوای کافى را داشته باشند. اصول هرس درختان فضای سبز در بعضی از شاخه ‏ها از تنه درخت خارج شده و به صورت عمودى رشد می کنند.

هرس گیاهان فضای سبز اگر به شکل درست و اصولی انجام شود علاوه بر آنکه شکل ظاهری گیاه شکیل و آراسته می شود شاخه های مرکزی گیاه تقویت شده و توانایی آنها برای رشد مناسب و با کیفیت بیشتر می شود. البته لازم به ذکر است که افراط در هرس حاصلی جز خشکیدگی و یا ضعیف شدن درختان ندارد و این اقدام تنها در مورد درختان هرس پذیر به خاطر ایجاد فرم و برای درختان مثمر به منظور کاهش سطح رویش و افزایش میوه و یا حذف شاخه هایی که ممکن است به تاسیسات شهری مانند کابل های برق آسیب برساند توجیه دارد.

کوددهی گیاهان و درختان فضای سبز

در مصرف كودهای شيميايی و آلی، هميشه بايد يك اصل مهم را در نظر داشت: هيچگـاه، نبايـد شـرايطی فـراهم شـود كـه علايم كمبود كود (عناصر مورد نیاز ) در گياه ظاهر شود، چون گياه در اين حالت، به مرحله نابودی مي رسد. ترکیب شیمیایی و درصد خلوص کودهای مختلف حاوی یک عنصر، بسیار متفاوتند. این تفاوتها بر مورد مصرف، نحوه پخش، زمان کوددهی و اثر بخشی کودها تاثیر بسیار مهمی دارند.بنابراین شناخت کافی از انواع کودهای شیمیائی قبل از انتخاب و یا مصرف آنها ضرورت دارد. به طور کلی کودهای شیمیایی مورد استفاده در فضای سبز را می توان در گروههای زیر دسته بندی نمود که با توجه به نیاز گیاه و درخت مورد استفاده قرار می گیرند:

کودهای ازت: ازت به صورتهای نیترات ،یون آمونیم و اوره قابل جذب گیاه است. تبدیل این فرمها به موجب آزاد شدن گشته و pH خاک را نقصان می دهد. ازت موجود در کودها را بصورت درصد ازت خالص ذکر می نمایند. نیترات آمونیم 33 درصد ازت داشته و هر دو فرم ازت آن قابل جذب گیاه می باشند.

کودهای فسفر: فسفر موجود در کودهای شیمیائی معمولاً بصورت یونهای فسفات هیدروژن می باشد که فرمهای قابل جذب فسفر هستند. اسید فسفریک نیز که از تجزیه مواد آلی خاک حاصل می شود قابل جذب گیاه است، اما بصورت کودشیمیائی مصرف نمی شود. غالباً درصد فسفر کودهای شیمیائی را بصورت درصد اکسید فسفر ذکر می نمایند.

کودهای پتاسیم: کمبود پتاسیم بیشتر در خاکهای اسیدی و خاکهای شنی دیده می شود، اما کمبود آن در سایر خاکها تحت شرایط آبیاری و برداشت مقدار زیادی محصول (بخصوص یونجه) نیز مشاهده می گردد. اغلب کودهای پتاسیم در آب محلول هستند و نحوه اضافه آنها به خاک نقش زیادی در اثر بخشی کود ندارد کلرورپتاسیم فراوانترین ترکیب پتاسیم در طبیعت است.

کودهای گوگرد: کمبود گوگرد در خاکهائی که به شدت در معرض شستشو قرار دارند مشاهده می شود. در این صورت می بایستی گوگرد را بصورت کود به خاک و یا ترکیب کود فضای سبز که بسته به موقعیت ترکیب کرده اید اضافه کرد. مقدار گوگرد کودها را بصورت درصد عنصر گوگرد (s) ذکز می کنند انتخاب نوع کود گوگرد دار به pH خاک بستگی دارد.

کودهای کلسیم و منیزیم: کلسیم و منیزیم کمتر بعنوان کود و کود فضای سبز مصرف می شوند، زیرا کمبود آنها در بسیاری از خاکها (به استثنای خاکهای نواحی مرطوب) دیده نمی شود. خاکهای نواحی مرطوب اسیدی بوده و برای اصلاح آنها از کلسیم و منیزیم استفاده می شود. در خاکهای اسیدی مقدار زیادی کربنات کلسیم، کربنات مضاعف کلسیم و منیزیم و یا سولفات کلسیم برای اصلاح خاکهای اسیدی مصرف می شود.

کودهای مخلوط: عناصر ازت، فسفر و پتاسیم بیش از سایر عناصر بعنوان کود مصرف می گردند که از همین رو میتوان گفت کود فضای سبز در بیشتر مواقع ترکیبی از این عناصر را دارد. گاهی کودهای تجارتی را بصورت مخلوطی از عناصر فوق تهیه می کنند.درصد عناصر این کودها معمولاً پایین است و قسمت اعظم حجم را مواد دیگری به غیر از عناصر فوق تشکیل می دهند. ترکیب این گونه کودها را با درصد ازت (N)، اکسید فسفر و اکسید پتاسیم و به همین ترکیب ذکر می کنند مثلاً کود 10-10-20 دارای 20 درصد ازت، 10 درصد اکسید فسفر و 10 درصد اکسید پتاسیم می باشد گاهی درصد گوگرد (S) را بصورت عدد چهارم ذکر می نمایند مانند 5-10-10-15 که 5 درصد گوگرد دارد. کود مخلوط ممکن است فاقد یکی از سه عنصر اصلی باشد. مانند 44-0-13 که فاقد فسفر است و در حقیقت همان نیترات پتاسیم است و یا فسفات دی آمونیم که می توان آن را بصورت 0-46-18 بیان نمود.

کودهای عناصر کم مصرف: در خاکهای نواحی خشک کمبود آهن، مس، منگنز و روی و در خاکهای نواحی مرطوب کمبود مولیبدن، کلر و بر محتمل است. گاهی نیز مقداری زیادی کلر و بر در خاکها و آب آبیاری نواحی خشک وجود داشته و می توانند باعث مسمومیت گیاه گردند. نکته مهم در مصرف کودهای عناصر کم مصرف آن است که مرز بین میزان مورد نیاز و حد مسموم کننده گیاه بسیار باریک است. به عبارت دیگر مصرف زیاد این کودها باعث مسمومیت گیاه می گردد.در بازار ایران مخلوطی از کودهای عناصر کم مصرف به نامهای تجاری مختلفی وجود دارند. محلول تهیه شده از این کودها را می توان روی برگ پاشید و یا با سموم مختلف مخلوط کرد و همزمان با سمپاشی مصرف نمود.

بهترین زمان و روش کودپاشی آن است که کود فضای سبز را در طول مدتی که نیاز گیاه است با بیشترین مقدار در اختیار گیاه قرار دهید. کود را قبل از کاشت و یا بعد از کاشت به خاک می دهند. در صورتی که کود در خاک منتق نشود و نتوان آن را به نحوی در آب حل و به خاک اضافه نمود، می بایستی آن کود را حتماً قبل از کاشت به خاک داد. کودهای فسفره در خاک حرکت نکرده و به سرعت در خاک تثبیت می شوند. کودهای فسفره را نمی توان در سطح خاک پاشید و یا از طریق آبیاری به محیط فعالیت ریشه رسانید. چنانچه این عمل انجام گردد، فسفر داده شده در خاک سطحی تثبیت گشته و به ناحیه توسعه ریشه نخواهد رسید. بطورکلی، کودهایی که به میزان کمی در آب محلول هستند .

سم پاشی و آفت زدایی فضای سبز

سه دسته آفات، علف ‌های هرز و بیماری از جمله مواردی هستند که سببب نابودی و تخریب فضای سبز و گیاهان می شوند. با آغاز فصل بهار و شکوفایی درختان و گیاهان، حضور حشرات و آفات پررنگ ‌تر شده و برخلاف موجوداتی مانند زنبور عسل و کفشدوزک که برای گل ‌وگیاه مفیدند، باقی موجودات سبب ایجاد بیماری و آفات در بین گیاهان شده و با کم ‌توجهی و بی ‌اهمیتی به این آفات، حشرات و بیماری در بین گیاهان و درختان افزایش‌ یافته و سبب ایجاد خسارت ‌های زیادی شوند.

ازجمله آفت ‌های موجود در فضای سبز و باغچه‌ها می ‌توان به شته‌ ها، کنه ها، ملخ، کک، برگ خوارها، شپشک‌ ها، کرم چوب خوار، کرم سفید ریشه، سوسک پوستخوار، پروانه دم قهوه‌ای، فلس و غیره اشاره کرد.وجود هر کدام یک از این آفات برای فضاهای سبز مضر بوده و به‌ مرور سبب از بین رفتن میوه‌ و گل‌ و گیاه می ‌شوند.

بیماریهای فضای سبز موجودات میکروسکوپی همانند باکتری‌ها و قارچ‌ها از دیگر آفات فضای سبز بشمار می‌روند و در برخی موارد قدرت تخریبی بیش از حشرات دارند. این موجودات به علت اندازه بسیار ریزشان به سلول‌های گیاه نفوذ می‌کنند و منجر به ایجاد بیماری‌های گیاهی می‌شوند.شانکر گیاهی یکی از خطرناک‌ترین بیماری‌های گیاهی است که توسط یک عامل باکتریایی ایجاد می‌شود. در این بیماری زخم‌ها و خراشیدگی‌هایی بر چوب تنۀ اصلی یا شاخه‌های فرعی درختان ایجاد می‌شود و در صورت عدم درمان در نهایت باعث مرگ درختان خواهد شد.

باکتری عامل بیماری شانکر، به درختان میوه‌دار بیش از سایر درختان علاقه دارد و یک تهدید جدی برای کشاورزان و باغ‌داران به حساب می‌آید، از این رو تشخیص و درمان به موقع این بیماری گیاهی بسیار حائز اهمیت است. خوشبختانه شانکر گیاهی از خود نشانه‌های واضحی به جای می‌گذارد که در تشخیص به موقع بسیار کمک کننده است. دیگر بیماری سفیدک پودری از رایج‌ترین بیماری‌های گیاهی است که خوشبختانه برخلاف موارد دیگر، روند تشخیص و درمان فوق‌العاده راحتی دارد. عامل این آفت فضای سبز در اصل نوعی قارچ می‌باشد که توانایی حمله به اکثر گیاهان را دارد و بر همین اساس این بیماری جزء بیماری‌های گیاهی مسری به‌شمار می‌رود.

انواع سمومی که از آنها در سمپاشی درختان و گیاهان فضای سبز استفاده می شوند عبارتند از:

• سموم تماسی:سموم تماسی به سم ‌هایی گفته می‌ شود که از راه پوست وارد بدن جانوران موذی مانند کنه، شپش و غیر شده و سبب مردن و از بین رفتن آنها می ‌شود.
• سموم گوارشی یا سیستمیک: سمپاشی توسط سموم سیستمیک به این صورت است که در فضای سبز یا باغچه‌ه ا، سم وارد شیره گیاه شده و در داخل گیاه حرکت کرده و تمامی آفات را از بین می ‌برد به‌ طوری‌ که اگر به قسمتی از گیاه سم وارد شود، در بخش‌های دیگر گیاه هم آفات از بین می ‌روند.
• سموم تنفسی:سموم تنفسی یا گازی شامل ترکیباتی هستند که در شکل گاز، حشرات را مورد هدف قرار داده و باعث از بین رفتن آنها می ‌شوند. اگر این نوع از سموم به‌ صورت مایع و جامد وجود داشته باشند، باید قابلیت تبخیر شدن را داشته و به‌ صورت گاز درآمده تا حشرات و آفات را تحت تاثیر قرار دهد. غبار پاشی و سموم گازی با تجهیزات به روز در داخل گیاهان دمیده می شوند.
• سموم خاموش: سم های خاموش برای از بین بردن قارچ ‌ها و باکتری‌ ها استفاده‌ شده و کاملاً بی‌ خطراست. استفاده از این سم‌ ها در دمای پایین مانند ۴ درجه تاثیر نداشته و ممکن است به درختان آسیب وارد کند. از این ‌رو در هنگام استفاده از این سم به دمای هوا توجه کرده و سپس از آن برای از بین بردن قارچ و باکتری ‌ها استفاده نمایید.
• سم حشره‌ کش: استفاده از این سم ‌ها بسیاری از آفات و حشرات را در درختان و باغچه‌ ها از بین می ‌برد. سمپاش‌ ها زمانی از این سم استفاده می‌ کنند که در فصل پاییز گلبرگ ‌ها به زمین ریخته‌ شده باشند. این سم اکثر حشرات به‌ جز پروانه‌ ها را از بین برده و برای از بین بردن پروانه‌ ها باید سمپاشی در ۲ دوره صورت بگیرد؛ اولین دوره ۲ هفته بعد از سمپاشی در پاییز بوده و بار دوم در اوایل فصل تابستان باید باشد.
• سم قارچ‌ کش:استفاده از سم‌ قارچ ‌کش در فصل بهار و قبل‌ از میوه دادن درختان است. این سم در دمای حدود ۱۵ درجه سانتی ‌گراد بهترین تاثیر خود را داشته و برای سمپاشی درختانی مانند درخت هلو استفاده می ‌شود.
• سموم همه‌ کاره:سم‌ های همه‌ کاره مجموعه‌ ای از سم ‌های مختلف بوده و با استفاده از آن می‌ شود اکثر آفات و حشرات را از بین برد. همچنین با استفاده از این سم، دیگر نیازی به شناسایی نوع موجودات موذی و آفات نبوده و با استفاده از این سم چند منظوره می ‌توان آن‌ها را مورد هدف قرار داده و ریشه کن کرد.

علف‌های هرز به عنوان رقبای اصلی گیاهان زراعی، با آن‌ها در جذب آب، مواد معدنی و نور رقابت می‌کنند. در نتیجه، عملکرد گیاهان را کاهش داده و کیفیت محصول را پایین می‌آورند. همچنین، برخی از علف‌های هرز میزبان آفات و بیماری‌های گیاهی هستند که می‌توانند خسارات جبران‌ناپذیری به محصولات کشاورزی وارد کنند. استفاده از سموم کشاورزی، به ویژه علف‌کش‌ها، به عنوان روشی موثر و سریع برای کنترل علف‌های هرز، به یکی از روش‌های رایج در کشاورزی مدرن تبدیل شده است. مهمترین علف کشهای شیمیایی که استفاده می شوند شامل موارد زیر هستند:

• گلایفوزیت (رانداپ): یکی از شناخته‌شده‌ترین و پرکاربردترین علف‌کش‌های غیرانتخابی است که طیف وسیعی از علف‌های هرز را کنترل می‌کند. این علف‌کش سیستمیک بوده و پس از جذب توسط گیاه، به سرعت در آن پخش می‌شود. 
• پاراکوات: علف‌کشی غیرانتخابی و تماسی است که به سرعت علف‌های هرز را از بین می‌برد. اما به دلیل سمیت بالا، استفاده از آن نیاز به دقت و رعایت نکات ایمنی دارد.
• 2،4-D (یو-46 دی‌فلوئید): علف‌کشی انتخابی با ویژگی سیستمیک است که عمدتاً برای کنترل علف‌های هرز پهن برگ و مزارع گندم استفاده می‌شود.
• آترازین: علف‌کشی انتخابی است که برای کنترل علف‌های هرز در مزارع ذرت، سویا و برخی محصولات دیگر استفاده می‌شود.
• تریفلولالین: علف‌کشی پیش رویشی است که برای کنترل علف‌های هرز یک ساله استفاده می‌شود.
• کلروپیکرین: علف‌کشی سیستمیک است که برای کنترل طیف وسیعی از آفات و بیماری‌ها نیز استفاده می‌شود.

اصلاح و بهبود وضعیت خاک و بستر کشت

قطعا بهترین خاک برای کشت گیاهان از لحاظ بافت فیزیکی ، خاکی است که علاوه بر دارا بودن مواد معدنی و مواد آلی دارای نفوذپذیری مناسبی باشد تا ضمن نگهداشت آب و کود بتواند محیط مناسبی برای رشد ریشه گیاه فراهم آورد. با بهبود و اصلاح خاک، مواد غذایی در خاک افزایش می‌یابد و همچنین ساختمان و بافت آن بهتر می‌شود که این امر در رشد و سلامت گیاهان تاثیر زیادی دارد. بهبود و اصلاح خاک سیستم ریشه‌ گیاهان را قوی می‌کند و باعث افزایش ریشه‌ها می‌شود که حتی در شرایط کم آبی هم، گیاهان به ‌خوبی رشد خواهند کرد. همچنین اصلاح خاک باعث می‌شود مقاومت گیاهان در برابر بیماری‌ها بیشتر شود. بیشتر ذرات تشکیل دهنده خاک، شن و رس می‌باشند که هر کدام به تنهایی نمی‌توانند برای رشد گیاهان خوب باشند و مقدار هر کدام از این ذرات در خاک زیاد باشد باید اصلاح خاک انجام شود که در زیر اصلاح خاک‌های شنی و رسی توضیح داده شده است. بهترین روشی که می‌توان در اصلاح بافت خاک فضای سبز به کار برد استفاده از مواد آلی مانند کودهای حیوانی و کمپوست است همچنین برای بهبود فیزیکی خاک نیز با شخم زدن یا پابیل کردن اطراف درختان هر چند وقت یکبار می توان به عملکرد خاک نسبت به ریشه گیاه کمک نمود.